De Vijf Vijlen van Vijayanagara: Een Oorlogsmachine voor de eeuwen en een religieuze triomf voor de Hindoes

De 12e eeuw in India was een tijdperk gekenmerkt door grote politieke instabiliteit, met verschillende dynastieën die streden om de macht. In deze woelige context ontstond het Vijayanagara-rijk, een machtig rijk dat een belangrijke rol zou spelen in de geschiedenis van Zuid-India. De oprichting van dit rijk was echter niet simpelweg een kwestie van militaire overwinning; het was verweven met religieuze symboliek en een sterke ideologie die zowel Hindoes als moslims diepgaand beïnvloedde.

Het verhaal begint met twee broers, Harihara I en Bukka Raya I, die in dienst waren van de Delhi Sultanate, een islamitisch rijk dat over een groot deel van Noord-India heerste. De sultanaten hadden een beleid van expansie naar het zuiden, wat leidde tot conflicten met lokale Hindoeheersers. In 1336, tijdens een periode van politieke instabiliteit in de Delhi Sultanate, besloten Harihara en Bukka zich los te maken van hun vazalherrschap.

Ze trokken zich terug naar de regio rond Hampi, een strategisch gelegen plaats met toegang tot belangrijke handelswegen. Met steun van lokale Hindoe-heersers en priesters stichtten ze het Vijayanagara-rijk, wat “de stad van de overwinning” betekent. Deze naam was niet toevallig gekozen. Het verwees naar de ambitie van de broers om een rijk te stichten dat de glorie van de oude Hindoe-rijken zou herstellen en de islamitische expansie in Zuid-India zou stoppen.

Om hun doel te bereiken, stelden Harihara en Bukka zich voorop als verdedigers van het Hindoeïsme. Ze promootten de bouw van tempels, steunden religieuze festivals en verleenden privileges aan Brahmanen. Deze strategie bleek effectief: het Vijayanagara-rijk trok vele Hindoes aan die bescherming zochten tegen de islamitische sultanaten.

De Vijf Vijlen zijn een symbool van de militaire kracht en de ideologische overtuiging van het Vijayanagara-rijk. In de vijfde eeuw voor Christus was de vijl een belangrijk werktuig in de landbouw, maar ook een symbool van oorlogvoering. De Vijayanagara-heersers adopteerden deze laatste betekenis en gebruikten de vijlen als embleem op hun vlaggen, munten en bouwwerken. De Vijf Vijlen vertegenwoordigden de vijf belangrijke principes van het Vijayanagara-rijk:

• Rechtvaardigheid: Het rijk streefde naar rechtvaardigheid in de rechtspraak en het bestuur.
• Sterkte: Het rijk had een sterke militaire machine die vijanden afweerde.
• Vooruitgang: Het rijk stimuleerde handel, kunst en wetenschap.
• Geloof: De Vijayanagara-heersers waren toegewijde Hindoes en steunden de religie.
• Eenheid: Het rijk streelde naar eenheid tussen de verschillende bevolkingsgroepen binnen zijn grenzen.

De Vijf Vijlen werden niet alleen gebruikt als een propagandamiddel, maar ook als een motiverend symbool voor het leger. De soldaten droegen vijlen op hun wapenschilden en geloven dat de vijlen hen bescherming boden in de strijd.

Het Vijayanagara-rijk was een van de krachtigste rijken in Zuid-India en bloeide gedurende meer dan twee eeuwen. Het rijk kende een gouden eeuw onder de heerschappij van Krishnadevaraya (1509-1529). Hij breidde het rijk uit, bouwde prachtige tempels en bevorderde kunst en literatuur.

Een overzicht van Krishnadevaraya’s prestaties:

Ondanks zijn succes, viel het Vijayanagara-rijk uiteindelijk ten prooi aan de Deccaanse sultanaten. In 1565 belegerden deze sultanaten Hampi, de hoofdstad van het rijk, en vernietigden de stad vrijwel geheel. Het einde van Vijayanagara markeerde een belangrijke keerpunt in de geschiedenis van Zuid-India. De regio werd vervolgens verdeeld tussen verschillende sultanaten en koninkrijken.

De erfenis van de Vijf Vijlen:

Hoewel het Vijayanagara-rijk ten onder ging, liet het een blijvende indruk achter op de geschiedenis van Zuid-India. Het rijk heeft bijgedragen aan een bloeiperiode van kunst, literatuur en architectuur. De magnificent tempels van Hampi zijn nog steeds een populaire toeristische bestemming en getuigen van de grandeur van het Vijayanagara-rijk. De Vijf Vijlen blijven een krachtig symbool van de militaire macht en religieuze overtuiging van dit historische rijk.